B�Y�K SA�LAM

�im �e�itleri

AMI�SI YUMAK (Festuca arundinacea) $\\\$

                       Bu �im bitkisi, kaba yaprak dokusu, seyrek yap�s� ve s�k bi�meye kar�� az toleransl� olmas�, yay�lmadaki yetersizli�i nedeniyle �im y�zeylerin yap�m�nda kullan�lmamaktayd�.Fakat son y�llarda Amerika’da yap�lan geli�tirme sonucu yeni �zellikler ta��yan klonlar� elde edilmi�tir.
Festuca arundinacea �zerinde yap�lan �al��malar halen s�rd�r�lmektedir.��nk� Festuca arundinacea , Poa Pratentis ve lolium perenne’ye g�re daha ucuz ve pop�ler bir cins durumda g�r�nmektedir.
             Son y�llarda �im bitkisi olarak �nem kazanmaya ba�lam��t�r.Uzun �m�rl� bir bitki olan kam��s� yumak serin ve nemli b�lgelerde iyi geli�ir.F. arundinacea’n�n k�k sistemi normal ko�ullarda 120 cm.ye kadar ula�abilir.Fakat dekoratif ama�lar i�in kullan�mlar� halinde topra��n 15-30cm.’lik b�l�m�nde yay�l�r.Derin k�kl� olmas� nedeni ile s�ca�a ve kura�a di�er �im t�rlerinden daha iyi dayan�r.Kurak d�nemlerde di�er t�rlere g�re ye�illi�ini uzun s�re devam ettirir.So�u�a dayan�m� �ok y�ksek de�ildir.A��r� so�uklardan zarar g�rebilir.G�lgeye dayan�m� orta derecede, bas�lmaya ve �i�nenemeye dayan�m� ise y�ksektir.
              F. arundinacea 4.7-8.5 ph’lara dayanabilen bu bu�daygil, verimli topraklar� sevmesine ra�men, verimsiz ve olumsuz b�nye i�eren topraklarda da ba�ar�yla yeti�ebilmektedir.
              Son y�llarda ince yaprakl�, yava� geli�en ve �im alanlara uygun kam��s� yumak �e�itleri geli�tirilmi�tir.Kam��s� yumak bitkilerinin olu�turdu�u ye�il alan �rt�lerinden en ba�ar�l� sonucu almak i�in 4-5 cm. y�kseklikten bi�im yap�lmas� gerekmektedir, zira derim bi�imlerde karde�lenme gerilemektedir. Ayl�k olarak 2-5 kg azot verilmeli, hastal�klara genellikle dayan�kl� olmas�na ra�men , olu�abilecek belirtiler dikkatle izlenmelidir.Hemen hi� ke�ele�me sak�ncas� da olmayan kam��s� yuma��n , ye�il alanlara uygun �slah edilmi� ve edilmekte olan pek �ok �e�idi bulunmaktad�r.
                Kam��s� yumak �e�itleri atletsizim ve spor alanlar� , e�ilimlerin stabilizasyonu , mezarl�klar, oyun alanlar�, yol banketleri , hava alanlar�, park ve bah�elerde ba�ar�yla kullan�lmaktad�r.
                                                            $\\$
LOL�UM PERENNE (�ngiliz �imi)
                �ngiliz �imi, �im alanlar�n�n yap�m�nda en �ok kullan�lan t�rlerden birisidir.Yapraklar� ye�il ,t�ys�z ,alt y�z� parlak koyu ye�il, �st y�z� hafif mat ve belirgin omurgal�,s�rg�n i�erisinde katlanm�� ekildedir.Yaprak sap� yass� ,bazen ovaldir.gen�lik devresinde yaprak k�n�n dip k�sm� k�rm�z�d�r.Dip yaprak serbest kenarl�, t�ys�z yada �ok az t�yl�d�r.
               �ok y�ll�k �im esas olarak serin nemli iklimlerin, k��lar� sert olmayan ve serin nemli yazlara sahip bulunana y�relerine adapte olmu�tur.S�cakl��n a��r� y�ksek veya a��r� d��k olmamas� ko�uluyla ,�ok y�ll�k olan �mr� daha da uzayan t�r�n �nemli bir eksikli�i, s�ca�a olan dayan�ks�zl��d�r.K��n g�lgeye dayan�rl�� da iyi olan t�r , �ok de�i�ik toprak tiplerine adapte olabilir, ancak n�tr veya asit yap�daki y�ksek verimli topraklarda en iyi performans�n� g�stermektedir.A��r� su birikmeleri ve tuzluluk ise �nemli sorunlar yaratabilmektedir.
                �ngiliz �imi ile yap�lan kar��mlarda bi�im zaman� ve y�ksekli�i �ok �nemlidir. Bi�imin 2 cm.den daha derinden yap�lmas� �ngiliz �iminin seyrekle�mesine ve k�sa s�rede �lmesine yol a�ar .Uzun �m�rl� bir �im alan i�in bi�imin 3-5 cm.den y�ksekten yap�lmas� �nerilir.
                Yapraklar� kaba ve sert oldu�undan kaliteli bir �im �rt�s� i�in d�zenli bi�im yap�lmal�d�r.
                 B�y�me mevsiminde azotlu g�brelemeye iyi cevap verir.Bu d�nemde ayl�k 2-5 gr/m1N uygulanmas� gerekir.
                 �ngiliz �imi , park ve bah�eler, spor alanlar�, kara yollar� ve de�i�ik ama�l� �im alanlar�n�n yap�m�nda kullan�l�r.

POA PRATENS�S (�ay�r Salk�m Otu)
                Do�al olarak kuzey yar�m k�rede yayg�n olan ve Kuzey Amerika’da �ok kullan�lan bir �im cinsidir.Uzun �m�rl� bir bitkidir.�ok s�k ve ince yap�l� bir ye�il alan olu�turur.Yapraklar� tipik kay�k �eklinde , t�ys�z, mavi-ye�il renklidir.�imlenme ve s�rme h�z�n�n yava� olmas� nedeni ile tesisi olduk�a zordur.Ancak uygun �artlarda k�k saplar� ile h�zla yay�l�r.Rekabet g�c� �ok y�ksektir.
                 Uzun �m�rl� bir �ok y�ll�k ye�il alan bu�daygili olan t�r d�nyan�n serin ya��l� alan materyali olabilmektedir.Ancak sulanabiliyorsa, serin-yar� kurak veya serin-kurak b�lgelerde de iyi bir ye�il alan materyali olabilmektedir. Kurak ve s�cak bu bu�daygilin geli�mesini ,s�rg�n olu�turmas�n� engellemekte, yaz kuraklar�nda uyku konumu da ortaya ��kabilmektedir. Ancak uzun kurak d�nemlerden sonra ko�ullar iyiye gitti�inde, rizomlar�ndan ve uyuyan bitki ta�lar�ndan yeni s�rg�nler olu�turarak alan� yeniden kaplayabilir.
                   Nemli, drenaj� iyi, verimli , n�tr veya hafif asit (pH6-7)topraklar� sever.Drenaj� bozuk , fazla asit topraklarda k�sa s�rede seyrekle�ir.Park ve bah�eler, oyun ve spor alanlar� i�in yap�lan kar��mlarda �ok kullan�l�r.

Kaynaklar:Peyzaj Mimarl��nda �im ve Spor Alanlar�n�n Yap�m�(Prof. Dr. G�ng�r Uzun )
�im Alanlar Yap�m Ve Bak�m Tekni�i ( Prof. Dr. Evset A��kg�z)
�im Tekni�i Ye�il Alanlar�n Ekimi Dikimi ve Bak�m� (Prof. Dr. R�za Avc�o�lu)